Elektrośmieci to nie są zwykłe śmieci! Co trzeba o nich wiedzieć?

Bardzo często urządzenia elektryczne i elektroniczne, używane przez nas na co dzień w domu, bądź w pracy po jakimś czasie się zużywają lub po prostu przestają działać i nie da się ich naprawić. Wtedy zazwyczaj nie wiemy, co z nimi zrobić. Zwykłe śmieci i odpadki, pochodzące z gospodarstwa domowego segregujemy i wyrzucamy do odpowiednich kontenerów. Jednak elektrośmieci to nie są zwykłe śmieci! Nie wolno ich wyrzucać do śmietnika. Nie warto ich też przechowywać w domu, piwnicy czy garażu. Zatem gdzie je oddać?

Elektrośmieci – co kryje się pod tym pojęciem?

Elektrośmieci to wszelkiego rodzaju urządzenia elektryczne i elektroniczne, które kiedyś były zasilane na prąd lub na baterie. Jeśli masz wątpliwości sprawdź czy na danym sprzęcie znajduje się znak przekreślonego kosza. Taki symbol informuje , że nie wolno go wyrzucać do śmietnika po zużyciu. Znajdziesz go na sprzęcie m.in. na pralkach, lodówkach, odkurzaczach, telewizorach, telefonach ale też na zabawkach elektronicznych czy świetlówkach.

Akcja edukacja

Rokrocznie w zatrważającym tempie rośnie ilość wyrzucanych przez nas elektrośmieci. Szacuje się, że tylko w UE w ciągu roku powstaje około 8 mln ton tego rodzaju odpadów. Postęp technologiczny i konsumpcyjny styl życia sprawiły, że kupujemy i zużywamy coraz więcej urządzeń.

„Jak wynika z przeprowadzonego w 2019 roku badania konsumenckiego*, tylko 40% Polaków wie jak postępować ze zużytym sprzętem. Niestety, co piąty Polak w ciągu ostatniego roku przynajmniej raz wyrzucił elektrośmieci do zwykłego kosza. I wciąż ponad połowa Polaków, chomikuje nieużywany sprzęt elektryczny i elektroniczny w domach” – informuje Anna Podsiadło, ekspert ElektroEko Organizacji Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego SA.

Jak widać poziom świadomości społeczeństwa na temat elektrośmieci oraz metod ich bezpiecznego pozbywania się wciąż nie jest w Polsce wystarczający, dlatego ElektroEko wraz z partnerem – marką Whirlpool – rozpoczęło przed kilkoma dniami kampanię edukacyjną, która w prosty sposób wyjaśnia dlaczego elektrośmieci to nie są zwykłe śmieci.

„Mimo zakupu sprzętu klasy premium, musimy zdawać sobie sprawę, że każde urządzenie w końcu odmówi posłuszeństwa. Aby wyjaśnić konsumentom, że elektrośmieci nie można wyrzucać do zwykłego śmietnika i jak z nimi prawidłowo postępować powstała animacja edukacyjna „Elektrośmieci to nie są zwykłe śmieci” – Zygmunt Łopalewski z firmy Whirlpool.

ElektroEko i Whirlpool za pomocą animacji uświadamiają, dlaczego elektrośmieci nie należy pod żadnym pozorem wyrzucać do kosza ani nawet wystawiać do altanki śmietnikowej. Tłumaczą również, w jaki sposób można zgodnie z prawem pozbyć się zużytych urządzeń oraz jak mogą one zostać później wykorzystane. Co zatem powinniśmy zrobić z elektrośmieciami?

Gdzie oddać?

Ze względu na to, że elektrośmieci to nie są zwykłe śmieci, jak już zostało wspomniane, nie można ich wyrzucać do zwykłego kosza. Gdzie więc powinny trafić? W jaki sposób możemy się ich bezpiecznie pozbyć?

• Otóż w każdej gminie znajduje się Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych zwany PSZOK-iem. Tam właśnie możemy zawieść zepsutą pralkę, lodówkę, telewizor czy każde inne zużyte urządzenie.
• Stare sprzęty można też oddać do sklepu, w którym kupuje się nowy. Niewiele osób wie, że sklepy wielkopowierzchniowe przyjmą drobne elektrośmieci nawet bez potrzeby nabywania nowego urządzenie. Zamawiając sprzęt przez internet warto pamiętać, aby wybrać opcję odbioru starego urządzenia podczas dostawy nowego.
• W różnych miejscach w Polsce instalowane są specjalne pojemniki na elektrośmieci, do których można wyrzucać mniejszy sprzęt.
• Zepsuty sprzęt elektryczny czy elektroniczny można także pozostawić w serwisie.
• Dodatkowo w wielu miastach funkcjonuje usługa bezpłatnego odbioru wielkogabarytowych elektrośmieci z domu i mieszkania. Kompletny sprzęt odbierany jest w dogodnym terminie i bezpośrednio z miejsca wskazanego przez zamawiającego. Przy okazji zabierane są także drobne elektrośmieci. Usługa taka jest oferowana np. przez ElektroEko, a na stronie www.elektrosmieci.pl można sprawdzić dostępność usługi w swojej miejscowości.

Daj elektrośmieciom drugie życie, czyli korzyści z recyklingu!

Odzyskiwanie surowców wtórnych oraz ich ponowne używanie przy tworzeniu nowych urządzeń nie tylko zmniejsza stopień wykorzystania zasobów naturalnych, ale również wpływa na obniżenie kosztów technologicznych w procesie produkcji. Warto podkreślić, że duży procent materiałów, pochodzących z elektrośmieci można ponownie wykorzystać.

W procesie przetwarzania elektrośmieci otrzymuje się wiele cennych surowców wtórnych, które można wykorzystać przy produkcji nowych urządzeń.

• Tworzywa sztuczne, pochodzące ze sprzętów gospodarstwa domowego, np. obudowy lodówek mieli się, po czym wykorzystuje do produkcji kołpaków samochodowych, ławek i krzeseł ogrodowych czy doniczek.
• Odzyskane z telefonów komórkowych czy innego rodzaju sprzętów elektronicznych platyna, miedź, srebro czy też złoto mogą być ponownie używane do wyrobu instrumentów muzycznych, czajników czy plomb dentystycznych. Dzięki przetworzonym tworzywom sztucznym można również utwardzać drogi.
• Szklane elementy elektrośmieci – ekrany i szyby mogą posłużyć do produkcji naczyń żaroodpornych.
• Cennym surowcem są również włókna węglowe, uzyskiwane dzięki przetworzeniu kabli. Pozyskane w ten sposób włókna karbonowe wykorzystywane są do produkcji namiotów i wytrzymałych żagli.
• Elektrośmieci zawierają też wiele elementów gumowych, z których produkuje się np. gumowe klapki.
• Części aluminiowe, pochodzące ze zużytych urządzeń można wykorzystać do produkcji żaluzji okiennych, rynien czy foremek do ciasta.

Powyższe przykłady  stanowią doskonałą ilustrację  stwierdzenia, że elektrośmieci to nie są zwykłe śmieci. Warto więc dać im drugie życie, oddając do specjalnie przygotowanych punktów. Nie wyrzucaj ich więc do śmietnika!

Materiał powstał we współpracy z organizatorem publicznej kampanii edukacyjnej „Elektrośmieci to nie są zwykłe śmieci” – ElektroEko Organizacją Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego SA, w partnerstwie z producentem urządzeń AGD marki Whirpool.

Serdecznie zapraszamy do obejrzenia animacji edukacyjnej na YT pod hasłem „Elektrośmieci to nie są zwykłe śmieci”.

*Źródło: Badanie konsumenckie „Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Wiedza i postawy Polaków” – GFK Polonia dla ElektroEko, wrzesień 2019