W Polsce zbierane jest tylko 14,6 kg elektroodpadów na osobę przy wymaganych 65%, a zaledwie 10% Polaków oddaje stare smartfony do recyklingu. Te liczby będą miały coraz większe znaczenie – od 2028 roku niezebrane elektroodpady mogą kosztować państwa członkowskie 2 euro za kilogram. Jednocześnie sam system ZSEE staje się coraz bardziej nieprzewidywalny: promuje zbieranie odpadów ciężkich zamiast cennych, a nagłe zmiany w interpretacji prawa przerzucają na wprowadzających ryzyko finansowe bez realnego wpływu na procesy. W tak niestabilnym otoczeniu, współpraca z organizacją posiadającą międzynarodowe doświadczenie i dostęp do najlepszych praktyk WEEE Forum, staje się kluczowym elementem zarządzania ryzykiem i budowania przewagi na lata. Piszemy o tym również w naszym raporcie, do którego lektury serdecznie zapraszamy.
Zapraszamy do zapoznania się z najnowszymi informacjami z branży.
Praktyczne znaczenie: Raport pozwala lepiej zrozumieć nadchodzące zmiany legislacyjne i ich wpływ na obowiązki przedsiębiorstw. Pokazuje, jak ograniczać ryzyka związane z „szarą strefą” i jak budować stabilny, przejrzysty system skuteczny i bezpieczny zarówno dla wprowadzających, jak i dla konsumentów.
Wsparcie ElektroEko: Aktywnie uczestniczymy w pracach nad przyszłością systemu i dzielimy się wiedzą zebranych w raporcie. Wspieramy przedsiębiorstwa w wypełnianiu obowiązków, monitorowaniu zmian i przygotowywaniu strategii dostosowanych do nowych realiów regulacyjnych.
Trwają prace nad przeglądem dyrektywy ZSEE w ramach przygotowywanego Aktu o Gospodarce Obiegu Zamkniętego. Jedną z najważniejszych propozycji jest przejście od celów wagowych do materialnych – skupienie się na odzysku konkretnych surowców krytycznych zamiast ogólnej masy ZSEE. Komisja ma mandat do oceny potrzeby nowelizacji dyrektywy do 31 grudnia 2026 roku.
Kluczowe kierunki zmian
Eksperci wskazują na potrzebę większego uwzględnienia cyklu życia produktów przy wyznaczaniu celów. Im dłużej sprzęt pozostaje w użyciu, tym niższe obowiązki zbierania i przetwarzania. Rozważane są również nowe kategorie sprzętu (panele fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe) z prawdopodobnie niższymi poziomami obowiązków.
Inne planowane zmiany:
Praktyczne znaczenie: Nowe podejście fundamentalnie zmieni sposób kalkulowania obowiązków ZSEE. Zamiast skupiać się na masie zbieranych odpadów, firmy będą musiały wykazywać efektywny odzysk konkretnych materiałów krytycznych.
Wsparcie ElektroEko: Jako członek grupy konsultacyjnej WEEE Forum śledzimy prace nad nowelizacją i pomożemy dostosować Wasze procesy do nowych wymagań.
Główne stowarzyszenia producentów sprzętu elektrycznego i elektronicznego w UE opublikowały wspólny dokument z priorytetami dla nadchodzącego Aktu. Sygnatariuszami są APPLiA, DIGITALEUROPE, WEEE Forum, Orgalim i LightingEurope – reprezentujący całą społeczność producentów.
Sześć zidentyfikowanych barier
Szczególnie krytykowane są obecne metodologie wyznaczania celów ZSEE, które „nie uwzględniają złożoności nowoczesnych produktów elektronicznych”. Branża postuluje przejście od ogólnych celów odzysku do specyficznych celów recyklingu materiałów, wzorując się na rozporządzeniu o bateriach.
Praktyczne znaczenie: Kluczowe postulaty obejmują obowiązkowe standardy EN 50625 w całej UE, harmonizację definicji „end-of-waste”, eliminację podwójnego opodatkowania produktów odnowionych oraz wzmocnienie egzekwowania przepisów wobec sprzedawców online.
Wsparcie ElektroEko: Reprezentujemy Wasze interesy w ramach WEEE Forum i pomagamy interpretować wpływ planowanych zmian na codzienne obowiązki.
W lipcu Komisja Europejska przedstawiła projekt budżetu UE na lata 2028-2034, w którym jednym ze źródeł dochodów ma być opłata za niezebrane elektroodpady. Mechanizm zakłada obecnie 2 euro za każdy kilogram elektrośmieci, który nie trafił do systemu odzysku.
Przy założeniu, że w UE nie zbiera się około 7,5 miliona ton ZSEE rocznie, nowe źródło dochodów ma generować około 15 miliardów euro rocznie. Komisja uzasadnia wprowadzenie tej opłaty względami zdrowotnymi, środowiskowymi i gospodarczymi – elektroodpady są źródłem surowców krytycznych.
Praktyczne znaczenie: Choć opłata ma być pobierana od państw członkowskich, może wpłynąć na presję regulacyjną wobec wprowadzających sprzęt. Państwa będą motywowane do zwiększenia skuteczności systemów zbiórki, co może oznaczać zaostrzenie wymagań.
Wsparcie ElektroEko: Pomagamy zwiększyć efektywność systemu zbiórki ZSEE, przygotowując Was na potencjalne zmiany regulacyjne.
Nagła zmiana interpretacji prawa odpadowego przez organy nadzoru wprowadziła ogromną niepewność na rynku, zagrażając stabilności całego łańcucha przetwarzania. W efekcie wprowadzający, w tym z branży AGD i HVAC, stają przed groźbą kar finansowych za procesy, na które nie mają wpływu. Sytuacja ta dobitnie pokazuje, że rosnąca odpowiedzialność producentów nie idzie w parze z realnymi narzędziami kontroli.
Praktyczne znaczenie: Szczególnym wyzwaniem jest rozliczanie produktów o długim cyklu życia, jak pompy ciepła – obowiązek ich recyklingu powstaje od razu, chociaż będą one działać przez 15-20 lat. Dodatkowo, niska przejrzystość danych w systemie BDO naraża firmy na ryzyko wizerunkowe, ponieważ trudno jest zweryfikować, czy deklarowane masy odpadów zostały faktycznie przetworzone.
Wsparcie ElektroEko: W odpowiedzi na niestabilność regulacyjną i przyszłe wymogi, proponujemy mechanizmy zabezpieczające. Pomagamy budować strategie oparte na transparentności i przygotowujemy partnerów na nadchodzące wyzwania, takie jak obowiązkowe progi wykorzystania recyklatów w nowych urządzeniach. Naszym zadaniem jest zapewnienie przewidywalności w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu.
Obecny system gospodarowania ZSEE w Polsce ma przed sobą wiele wyzwań – taką diagnozę stawia Grzegorz Skrzypczak, prezes ElektroEko, w swoim felietonie dla InforProdukt. System faworyzuje zbieranie elektroodpadów ciężkich, które mają niską wartość surowcową, zamiast koncentrować się na sprzęcie lekkim, ale bogatym w surowce krytyczne.
Taka konstrukcja, w połączeniu z niedostatecznym nadzorem, może prowadzić do nieefektywności i sprzyjać powstawaniu nieoficjalnego obiegu odpadów. W efekcie wprowadzający ponoszą pełną odpowiedzialność finansową, mając ograniczony wpływ na realne procesy.
Praktyczne znaczenie: System, w którym „rozszerzona odpowiedzialność” nie idzie w parze z „rozszerzoną sprawczością”, generuje ryzyko dla wprowadzających. Firmy finansują mechanizm, który nie premiuje odzysku najcenniejszych materiałów, co w przyszłości może oznaczać dodatkowe obciążenia bez realnej kontroli nad łańcuchem wartości.
Wsparcie ElektroEko:Wsparcie ElektroEko: Analizujemy systemowe wyzwania i aktywnie działamy na rzecz wprowadzenia rozwiązań, które łączą odpowiedzialność z realnym nadzorem. Pomagamy naszym partnerom zrozumieć ryzyka wynikające z obecnej architektury systemu i przygotować się na przyszłe, bardziej efektywne modele rozliczeń.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt ustawy o wydłużeniu terminu obowiązywania decyzji administracyjnych zezwalających na zbieranie i przetwarzanie odpadów z 31 grudnia 2025 r. na 31 grudnia 2027 r.
Przyczyna wydłużenia
Organy administracji mają ogromne zaległości w wydawaniu nowych decyzji. Według stanu na 31 grudnia 2024 r. do rozpatrzenia pozostawało około 1410 wniosków o dostosowanie decyzji do przepisów ustawy pożarowej – to zaledwie 13% wszystkich złożonych wniosków.
Praktyczne znaczenie: Podmioty gospodarujące odpadami będą mogły kontynuować działalność pomimo upływu terminu decyzji, pod warunkiem złożenia wniosku o nowe zezwolenie minimum 3 miesiące przed upływem dotychczasowego. Choć zmiana nie dotyczy bezpośrednio wprowadzających, ma znaczenie dla całego łańcucha gospodarki odpadami.
Wsparcie ElektroEko: Monitorujemy zmiany prawne i informujemy o ich wpływie na cały system gospodarki ZSEE.
Z początkiem sierpnia uruchomiono program zbierania baterii dla jednostek miejskich, w tym placówek oświatowych. System opiera się na dostawie tekturowych kartonów do zbierania baterii oraz regularnym opróżnianiu na koszt współpracującego z nami operatora.
W pierwszym tygodniu działania programu zgłosiło się 71 instytucji: OSIRY, urzędy dzielnic oraz szkoły i przedszkola. Podczas odbioru baterii operator oferuje również odbiór ZSEE, co zwiększa efektywność logistyki zwrotnej.
Praktyczne znaczenie: Program pokazuje skuteczny model współpracy z sektorem publicznym w zakresie zbiórki baterii [brak informacji o szczegółach zastąpienia dotychczasowego operatora].
Wsparcie ElektroEko: Wdrażamy podobne rozwiązania dla sieci partnerów i punktów zbierania ZSEE naszych klientów.
Najnowsze badanie Eurostatu z 2024 roku przynosi interesujące dane o gospodarowaniu elektroodpadami w UE. Tylko 11% obywateli UE oddaje stare telefony do recyklingu, podczas gdy aż 51% przechowuje je w domach. W Polsce sytuacja wygląda podobnie – według badania GfK Polonia dla ElektroEko z 2023 roku, 45% Polaków trzyma nieużywane telefony w szufladach.
Porównanie danych – Polska na tle Europy
Dane Eurostat 2024:
Badanie GfK Polonia 2023 dla ElektroEko:
Skuteczność edukacji – widoczne efekty
Wyraźny wzrost świadomości Polaków w latach 2019-2023 to efekt systematycznych działań edukacyjnych. ElektroEko, dysponując szczegółową wiedzą o postawach konsumentów dzięki regularnym badaniom, projektuje kampanie trafiające w rzeczywiste potrzeby i bariery. Znajomość faktycznych zachowań pozwala nam skutecznie adresować problem „szufladowych elektrośmieci”.
Praktyczne znaczenie: Dane pokazują, że edukacja przynosi rezultaty – świadomość wzrosła o 35 punktów procentowych w 4 lata. Kluczem jest zrozumienie motywacji konsumentów i systematyczna praca nad zmianą nawyków.
Wsparcie ElektroEko: Nasze kampanie edukacyjne, takie jak „Międzynarodowy Dzień bez Elektrośmieci” opierają się na rzetelnych badaniach postaw konsumentów. Ta wiedza pozwala nam projektować skuteczne programy zbiórki i edukacji dla partnerów biznesowych.
Właściwe postępowanie z bateriami to nie tylko ochrona środowiska, ale przede wszystkim odzyskiwanie cennych surowców. ZSEE zawiera surowce krytyczne dla gospodarki: lit, kobalt, nikiel, mangan, grafit, aluminium i miedź. Te same materiały, które są niezbędne dla zielonej transformacji, ale bez właściwego zagospodarowania są zagrożeniem dla środowiska. Jedna bateria guzikowa może skazić 400 litrów wody, ale z drugiej strony zawiera te same materiały potrzebne do produkcji nowych ogniw. Nieprzypadkowo odzysk cennych surowców to temat tegorocznego Międzynarodowego Dnia bez Elektrośmieci.
Kluczowe surowce – zagrożenie i szansa
Wartość ekonomiczna Surowce te wydobywane są głównie w Chinach, Chile i Demokratycznej Republice Konga. Selektywny odzysk surowców krytycznych z ZSEE może pokryć do 31% obecnego zapotrzebowania UE (badanie TNO).
Praktyczne znaczenie: Właściwa zbiórka baterii to biznesowa konieczność – pozwala zabezpieczyć dostęp do surowców strategicznych dla rozwoju elektromobilności i energetyki odnawialnej. Firmy, które już dziś budują skuteczne systemy odzysku, zyskują przewagę konkurencyjną w transformacji energetycznej i eliminują ryzyko środowiskowe.
Wsparcie ElektroEko: Pomożemy Ci zorganizować skuteczny system zbiórki baterii, który przekłada się na realne korzyści środowiskowe i ekonomiczne.
Prawidłowe gospodarowanie ZSEE to temat, który coraz mocniej wybrzmiewa na najważniejszych wydarzeniach biznesowych w Polsce. ElektroEko aktywnie uczestniczyło w tych dyskusjach podczas tegorocznego Forum Ekonomicznego w Karpaczu, zabierając głos na styku technologii, biznesu i środowiska. Wiceprezes zarządu ElektroEko, Andrzej Saja, w trakcie paneli dyskusyjnych podkreślał sukcesy 20-letnich działań edukacyjnych oraz wskazywał na konieczność budowania trwałych nawyków z użyciem nowoczesnych narzędzi.
Praktyczne znaczenie: Nasz aktywny udział w debatach na najwyższym szczeblu gospodarczym gwarantuje, że głos wprowadzających jest słyszalny tam, gdzie kształtują się przyszłe regulacje. Dzięki temu możemy monitorować nadchodzące trendy i wpływać na tworzenie przewidywalnego oraz stabilnego otoczenia biznesowego dla całej branży.
Wsparcie ElektroEko: Reprezentując interesy naszych partnerów na kluczowych forach, zdobywamy unikalną wiedzę, którą przekładamy na konkretne strategie i wsparcie. Dzielimy się spostrzeżeniami, które pomagają przygotować się na przyszłe wyzwania i skuteczniej zarządzać obowiązkami w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu.
Grzegorz Skrzypczak, prezes ElektroEko, w wypowiedzi dla TVN24+ komentuje skalę problemu elektroodpadów w Polsce i wyjaśnia, dlaczego tak trudno rozstać się z drobną elektroniką.
Kluczowe dane o polskim rynku ZSEE
Artykuł to nie tylko dane – to także konkretne spojrzenie na bariery kulturowe, rolę edukacji i potencjał dobrych praktyk firm. Z tekstu dowiesz się, jak wygląda zbiórka ZSEE w Polsce i Europie, co hamuje systemowe zmiany i jak duże znaczenie mają decyzje podejmowane… w domowej szufladzie.
Praktyczne znaczenie: Dane pokazują skalę niewykorzystanego potencjału – szczególnie w segmencie drobnej elektroniki. Firmy, które skutecznie edukują konsumentów i ułatwiają zwrot starych urządzeń, mogą znacząco poprawić swoje wskaźniki zbiórki.
Wsparcie ElektroEko: Jako eksperci branżowi regularnie dzielimy się istotnymi danymi i spostrzeżeniami na temat funkcjonowania branży ZSEE w Polsce i Europie. Nasze analizy pomagają zrozumieć skalę wyzwań i budować skuteczne systemy zbiórki.
3 października 2025 po raz ósmy obchodzimy Międzynarodowy Dzień Bez Elektrośmieci. Tegoroczna edycja skupia się właśnie na surowcach krytycznych – temacie kluczowym dla całej branży. Nieprzypadkowo odzysk cennych surowców to temat przewodni tegorocznych obchodów.
Potencjał w liczbach
Możliwości dla firm
Od 1 do 31 października 2025 r. możesz zorganizować w swojej firmie zbiórkę ZSEE i działania edukacyjne. Uczestnicy otrzymują:
Wsparcie ElektroEko: Jesteśmy oficjalnym organizatorem MDBE w Polsce wraz z UNEP/GRID Warszawa. Nasza inicjatywa znajduje się w zestawieniu najlepszych praktyk Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
Regulaminie akcji
ElektroEko jako jedyna polska organizacja odzysku będąca członkiem WEEE Forum i EucoLight zapewnia nie tylko zgodność z regulacjami, ale również dostęp do wiedzy eksperckiej i międzynarodowych standardów. Nasze wieloletnie doświadczenie pozwala skutecznie wspierać klientów w transformacji systemów gospodarki odpadami.
aby omówić, jak możemy wspólnie przygotować się na nadchodzące zmiany:
Chcę wypisać sie z newslettera
ElektroEko Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego SA
ul. Łopuszańska 95,
02-457 Warszawa
tel. 22 375 92 60
Biuro czynne pn-pt w godzinach 9-17
Copyright © 2025 ElektroEko Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego SA